Þegar líður að lokum 12. aldar fara flokkadrættir miklir að verða í landinu. Stærstu ættirnar fara að láta meira til sín taka og seilast til aukinna valda. Upp úr 1220 magnast átökin verulega og þá má segja að hin eiginlega Sturlungaöld hefjist. Henni lýkur svo fjörtíu árum síðar með því að Íslendingar sverja Hákoni Hákonarsyni Noregskonungi hollustueið. Er sagan af þessum átökum vel kunn og eigum við það fyrst og fremst að þakka Sturlu Þórðarsyni sagnaritara, sem skráði sögu þessara átaka í tímaröð af mikilli natni í Íslendingasögu sína. Sturla sjálfur var af ætt Sturlunga og tekur oft beinan þátt í þeim átökum sem áttu sér stað. Hann er t.a.m. staddur með Sturlu frænda sínum á Örlygsstöðum þegar þeir feðgar, Sturla og Sighvatur faðir hans falla fyrir þeim Gissuri Þorvaldssyni og Kolbeini unga.
Er nauðsynlegt að gera sér grein fyrir þessum skyldleika Sturlu við atburðarásina þegar atburðir þeir sem hann lýsir eru skoðaðir, en miðað við aðrar heimildir frá þessum tíma virðist sem hann segi satt og rétt frá flestu og dragi ekki taum sinna ættmenna nema síður sé.